• ბარ-პიკის სინდრომი; კურვუაზიე-ტერიერის სინდრომი:

სიმპტომოკომპლექსია, რომელიც ვითარდება სანაღვლე სადინრებზე გადიდებული კუჭქვეშა ჯირკვლის ზეწოლის გამო: პანკრეასის სიმსივნის ჩვეული სიმპტომებია - ღვიძლისა და ნაღვლის ბუშტის გადიდება, რაც, ჩვეულებრივ, კარგად ისინჯება. ქრონიკული, პროგრესირებადი, ობსტრუქციული (ღვიძლშემდგომი) სიყვითლე, აქოლია; მოგვიანებით სტადიებში კი - კახექსიაც.

• ფიც-ჰიუს სინდრომი:

სინონიმები: სტოიანოს ფერდქვეშა სინდრომი; მუცლის ზედა ნახევრის გონოკოკური პერიტონიტი; ფიც-ჰიუ-კურტისის სინდრომი:

სინდრომს შეუძლია მწვავე ქოლეცისტიტის სიმულირება: ტკივილია მუცლის ზედა ნახევარში, მარჯვნივ; გულისრევა, ღებინება, სიცხე, შემცივნება, ოფლიანობა, თავის ტკივილი. ემართებათ ახალგაზრდა ქალებს, რომლებსაც მენჯის ორგანოების გონოკოკური ანთება აქვთ!

• მირიცის სინდრომი:

მირიცის დაავადება; ღვიძლის სადინრის სტენოზი:

ნაღვლის საერთო სადინრის სხვადასხვა ეტიოლოგიის (სპაზმი, ანთება, სიმსივნე, კენჭები) დახშობის კლინიკური სურათის საერთო სახელწოდებაა: განუსაზღვრელი ლოკალობის ტკივილი მარჯვენა ფერდქვეშ და ეპიგასტრიუმში, გულისრევა, ღებინება, ჰიპერბილირუბინემია; ხშირად ისინჯება ხოლმე გადიდებული და მტკივნეული ნაღვლის ბუშტიც; ხშირად - მწვავე მუცლის კლინიკაც აღინიშნება ხოლმე.

• ოსლერის სინდრომი:

ნაღვლ-კენჭოვანი დაავადებით ავადმყოფებში - გარდამავალი სიყვითლე, შემცივნებითა და შეჟრჟოლებით.

• ვილლიარის სინდრომი; ვილლიარის ტრიადა:

დამახასიათებელია ქოლედოქოლითიაზისათვის: კოლიკაა მარჯვენა ფერდქვეშა მიდამოში, სიცხე და სიყვითლე.

• ვალტერ-ბომანის სინდრომი:

ვითარდება ქოლეცისტექტომიის ან ქოლეცისტოდუოდენოსტომიის შემდეგ: ხასიათდება ტაქიკარდიით, ჰიპოთერმიით, მოხრჩობით, კანის საფარველის სიფერმკრთალით. შესაძლებელია ლეტალური გამოსავალიც. 

მწვავე ფლეგმონური ქოლეცისტიტი, ნაღვლის ბუშტის ემპიემა - უზარმაზარი ზომის (22x7სმ) დაჭიმული, მკვეთრად გასქელებულ კედლებიანი, ჩირქით სავსე, ფლეგმონური ნაღვლის ბუშტი. 

• Ø აიზენბერგის სიმპტომი:

ტკივილის ირადიაცია ნაღვლის ბუშტის არეში, მარჯვენა ბეჭზე კუთხით მიმართული დაკაკუნების დროს. დაიკვირვება ნაღვლის ბუშტის დაავადებების დროს.

• Ø ბერეზნეგოვსკი-ელეკერის სიმპტომი:

მწვავე ქოლეცისტიტის ნიშანია: ტკივილების ირადიაცია მარჯვენა წინამხარში.

• Ø ბოტკინის სიმპტომი: სინონიმი: ქოლეცისტო-კორონარული სინდრომი

კარდიალგიაა, რომელიც დაიკვირვება ქოლეცისტიტის დროს. გამოვლინდება ჩხვლეტითი, მოჭერითი ტკივილით გულის, მარცხენა ბეჭისა და მარცხენა მხრის არეში, რომელიც ირადირებს მუცლის ზედა ნახევრიდან. ხშირად წინ უსწრებს ხოლმე ნაღვლ-კენჭოვან კოლიკას ან თანხვდება მას. შესაძლებელია ელექტროკარდიოგრაფიული ცვლილებების არსებობაც!

• Ø ვოლსკის სიმპტომი:

ქოლეცისტიტის ნიშანია: მტკვინეულობაა მარჯვენა ფერდქვეშა მიდამოში ხელისგულის ნეკნით ირიბი მიმართულებით - ქვემოდან ზემოთ მსუბუქი დარტყმის დროს!

• Ø ზახარინის სიმპტომი:

ქოლეცისტიტის ნიშანია: ტკივილია ნაღვლის ბუშტის საპროექციო არეზე ზეწოლისა ან დაკაკუნების დროს.

• Ø კარავაევ-სპექტორის სიმპტომი:

ქოლეცისტიტის ნიშანია: ჭიპის ასიმეტრიაა - მისი ცდომა მარჯვნივ და ზემოთ - მუცლის მარჯვენა ნახევრის კუნთთა კონტრაქტურის გამო.

• Øკარავანოვის სიმპტომი: სინონიმი: ხველითი ბიძგის სიმპტომი

გამოავლენენ მწვავე ქოლეცისტიტის დროს: მარჯვენა ხელის თითებით ფრთხილი, ნელი მოძრაობით ჩააჭერენ ნაღვლის ბუშტის საპროექციო არეში (მუცლის სწორი კუნთის გარეთა კიდიდან გარეთ, ნეკნთა რკალის ქვეშ). აღმოცენებული ტკივილი თანდათანობით წყნარდება (თითებს არ აშორებენ), რის შემდეგაც ავადმყოფს სთხოვენ, რომ ჩაახველოს. რის შედეგადაც მარჯვენა ფერდქვეშა არეში აღმოცენდება მკვეთრი ტკივილი, რაც აიძულებს პაციენტს რეფლექსურად„გამოაცალოს" სხეული ექიმის ხელს.

• Ø ლიდსკის სიმპტომი:

ქრონიკული ქოლეცისტიტის ნიშანია: მსუბუქი პალპაციისას მარჯვენა ფერდქვეშა მიდამოში განისაზღვრება მარცხენა ფერდქვეშა მიდამოსთან შედარებით დაქვეითებული წინააღმდეგობის უნარიანობა.

• Ø ლიახოვიცკის სიმპტომი: მახვილისებრი მორჩის ფენომენი

ქოლეცისტიტისა და ნაღვლ-კენჭოვანი დაავადების შესაძლო ნიშანია: ტკივილია, რომელიც აღმოცენდება მახვილისებრი მორჩის მარჯვენა კიდეზე უმნიშვნელო ზეწოლისა და მისი ზემოთ გადანაცვლების მცდელობისას.

• Ø ობრაზცოვის სიმპტომი:

ქოლეცისტიტის ნიშანია: ტკივილია, რომელიც აღმოცენდება ღრმა პალპაციისას ჩასუნთქვის დროს.

• Ø სკვირსკის სიმპტომი:

ქოლეცისტიტის ნიშანია: ტკივილების აღმოცენებაა მარჯვენა ფერდქვეშა მიდამოში თითების ნეკნებით ხერხემლის მარჯვნივ, გულმკერდის IX-XI ნეკნების დონეზე პერკუსიისას.

• Ø ფიოდოროვის სიმპტომი:

ღვიძლშიდა სანაღვლე სადინრების დახშობის ნიშანია: სიყვითლის გამოვლინებაა ბუნებრივად შეფერილიგანავლოვანი მასების პირობებში (დაავადების დასაწყისში).

• Øაშოფის სიმპტომი: აშოფის ნაღვლის ბუშტი

„გაჩერებული" (შეგუბებული) ნაღვლის ბუშტი, რომელიც გამოვლინდება ნაღვლ-კენჭოვანი კოლიკით, გულისრევით, ღებინებით. დაიკვირვება ნაღვლდენის დაბრკოლების არსებობისას.

• Ø ბოას სიმპტომი:

ქოლეცისტიტის ნიშანია: ჰიპერესთეზიის უბანია წელის მიდამოში. მტკივნეულობაა, რომელიც გამოვლინდება წელის არეში, გულმკერდის VIII-X მალების დონეზე, მარჯვნივ თითებით ზეწოლის დროს.

• Ø კადენას სიმპტომი:

იყენებენ ნაწლავის ინვაგინაციისა და აპენდიციტის დიფერენციაციისთვის: ხშირი ტენეზმები და თხევადი განავლოვანი მასები მოზრდილებში დამახასიათებელია ნაწლავთა ინვაგინაციისათვის.

• Ø კურვუაზიეს სიმპტომი:

ნაღვლის საერთო სადინრის დახშობის შესაძლო ნიშანია: მექანიკური სიყვითლის მქონე პაციენტებთან ძლიერ გადიდებული ნაღვლის ბუშტის არსებობა.

• Øშოფარას სიმპტომი: შოფარას ზონა

დაიკვირვება ნაღვლის ბუშტისა და კუჭქვეშა ჯირკვლის დაავადებების დროს: მტკივნეულობაა შოფარას ზონაში. მას განსაზღვრავენ მუცლის კედლის ზედა მარჯვენა კვადრანტის იმ კუთხის ბისექტრისით გაყოფით, რომელიც წარმოიქმნება ჭიპზე გამავალი ორი, ურთიერთპერპენდიკულარული ხაზების გადაკვეთის შედეგად, რომელთაგან ერთ-ერთიც სხეულის შუა ხაზია.

• Ø იონაშის სიმპტომი:

ქოლეცისტიტისა და ნაღვლ-კენჭოვანი დაავადების ნიშანია: მტკივნეულობაა კეფის მიდამოში ზეწოლისას, ტრაპეციული კუნთების მიმაგრების ადგილას, იქ, სადაც კეფის ნერვი გადის.

• Ø კერის სიმპტომი:

ქოლეცისტიტის ნიშანია: ტკივილია, რომელიც აღმოცენდება მარჯვენა ფერდქვეშა მიდამოს პალპაციის დროს შესუნთქვისას.(კერის წერტილი: - წერტილია, რომელიც მდებარეობს მარჯვენა სწორი კუნთის გარეთა კიდისა და ნეკნთა რკალის გადაკვეთის წერტილში. შეესაბამება ნაღვლის ბუშტის პროექციას და მტკივნეულია მისი დაავადებების დროს).

• Ø მილცერ-ლაიონის სიმპტომი:

დაიკვირვება ჰეპატოქოლეცისტიტის დროს: ტკივილი მარჯვენა ფერდქვეშა მიდამოში, ზედმეტად ცხიმიანი საკვების მიღების შემდეგ.

• Ø მერფის სიმპტომი:

ნაღვლის ბუშტის პათოლოგიების ნიშანია: თანაბრად ჩააჭერენ მარჯვენა ხელის დიდ (ცერა) თითს ნაღვლის ბუშტის საპროექციო არეში და პაციენტს სთავაზობენ ღრმად ჩასუნთქვას; ამ დროს მას ერთგვარადუწყდება დაწყებული ჩასუნთქვა ძლიერი ტკივილის აღმოცენების გამო.

• Ø მიუსის სიმპტომი:

ნაღვლის ბუშტის დაზიანების (უხშირესად ქოლეცისტიტის) ნიშანია: მტკივნეულობაა მკერდ-ლავიწ-დვრილისებრი კუნთის ფეხებს შორის ზეწოლისას.

• Ø ორტნერის სიმტომი:

ღვიძლისა და ნაღვლგამომტანი გზების დაავადებების ნიშანია: მარჯვენა ნეკნთა რკალზე ხელისგულის კიდით დაკაკუნება ტკივილს იწვევს!

• Ø რიდელის სიმპტომი:

ნაღვლ-კენჭოვანი დაავადებით დაავადებულ ავადმყოფთან ნაღვლის ბუშტის გადიდების ნიშანია: ნაღვლის ბუშტის უმნიშვნელოდ გადიდებისას, პალპაციით შეიგრძნობა მის ზემოთ არსებული ღვიძლის წილაკი, რასაც შეცდომით მიიჩნევენ ხოლმე თავად ნაღვლის ბუშტად.

• Ø რისმანის სიმპტომი:

ქოლეცისტიტის ნიშანია: ავადმყოფს სთხოვენ ღრმა ჩასუნთქვის შემდეგ შეიკავოს სუთქვა და ამის შემდეგ ხელისგულის კიდით აწარმოებენ მოკლე დარტყმებს მარჯვენა ფერდქვეშა მიდამოში; ანთებადი ნაღვლის ბუშტის შემთხვევაში ავადმყოფი განიცდის მწვავე ტკივილს.

• Øვესტფალ-ბერნჰარდის სიმპტომი:

შესაძლო ნაღვლ-კენჭოვანი დაავადების რენტგენოლოგიური ნიშანია: ოდის სფინქტერის სპასტიკური მდგომარეობა!

• ბაბუკის სიმტომი

ნაწლავთა ინვაგინაციის შესაძლო ნიშანია: თუკი ოყნის შემდეგ გამოყოფილ, გამონარეცხ წყლებში სისხლი არ არის, მაშინ აწარმოებენ მუცლის პალპაციას 5 წუთის განმავლობაში. ინვაგინაციის დროს, ხშირად განმეორებითი სიფონური ოყნის შემდეგ წყალს ხორცის ნახარშის შეფერილობა აქვს.

• კარევსკის სინდრომი

დაიკვირვება ნაღვლის ქვებით გამოწვეული ნაწლავური გაუვალობის დროს: მწვავედ მიმდინარე ნაწილობრივი და სრული ობტურაციული ნაწლავური გაუვალობა.

• ობუხოვის საავადმყოფოს სიმპტომი; ჰოჩენეგის სიმპტომი

სიგმური ნაწლავის შემოგრეხის ნიშანია: სწორი ნაწლავის გაფართოებული და ცარიელი ამპულა რექტალური გასინჯვისას.

• რუშის სიმპტომი

დაიკვირვება მსხვილი ნაწლავის ინვაგინაციის დროს: ტკივილისა და ტენეზმების აღმოცენება, მუცელში არსებული ძეხვისმაგვარი სიმსივნის პალპაციის დროს.

• სპასოკუკოცკის სიმპტომი

ნაწლავური გაუვალობის შესაძლო ნიშანია: აუსკულტაციურად განისაზღვრება ვარდნილი წვეთის ხმა.

• სკლიაროვის სიმპტომი

მსხვილნაწლავოვანი გაუვალობის ნიშანია: გადაჭიმულ და გადაბერილ სიგმურ ნაწლავში განისაზღვრება შხეფის ხმა.

• ტიტოვის სიმპტომი

შეხორცებითი გაუვალობის სიმპტომია: ოპერაციის შემდგომი ნაწიბურის გასწვრივ, თითებით აიღებენ კან-კანქვეშა ქსოვილოვან ნაკეცს და სწრაფად წამოსწევენ მაღლა, რის შემდეგაც ნელა დაუშვებენ. აღმოცენებული მტკივნეულობის ადგილი მიუთითებს შეხორცებითი გაუვალობის ადგილმდებარეობაზე. სუსტად გამოხატული რეაქციის დროს, აწარმოებენ წამოწეული ნაკეცის რამოდენიმეჯერ მკვეთრ, ბიძგისებრ შერხევას.

• ალაპის სიმპტომი

მუცლის კედლის უმნიშვნელო დაჭიმულობა ან დაჭიმულობის არარსებობა ნაწლავთა ინვაგინაციის დროს.

• ანშიუტცის სიმპტომი

ბრმა ნაწლავის შებერვა მსხვილი ნაწლავის დისტალური ნაწილების გაუვალობის დროს.

• ბაიერის სიმპტომი

მუცლის ასიმეტრიული შებერვა: დაიკვირვება სიგმური ნაწლავის შემოგრეხის დროს!

• ბეილის სიმპტომი

ნაწლავური გაუვალობის ნიშანია: გულის ტონების გადაცემა მუცლის კედელზე. სიმტომის ღირებულება იზრდება გულის ტონების მოსმენისას მუცლის ქვემო განყოფილებებში.

• ბუვერის სიმპტომი

მსხვილი ნაწლავის გაუვალობის შესაძლო ნიშანია: გამობერილობა ილეოცეკალურ არეში (თუკი ბრმა ნაწლავი შებერილია, ესე იგი გაუვალობა განივ კოლინჯშია, ხოლო თუ ბრმა ნაწლავი არაა შებერილი - მაშინ მის შემდგომ).

• კრიუველეს სიმპტომი

დამახასიათებელია ნაწლავების ინვაგინაციისათვის: სისხლი განავალში ან სისხლისფრად შეფერილი ლორწო, მოჭერითი, შეტევითი ხასიათის ტკივილთან მუცელში და ტენეზმებთან ერთად.

• დანსის სიმპტომი

ილეოცეკალური ინვაგინაციის სიმპტომი: ნაწლავის ინვაგინირებული მონაკვეთის ზემოთ გადანაცვლების გამო, პალპაციისას თეძოს ფოსოს მიდამო ცარიელია.

• დელბეს სიმპტომი (დელბეს ტრიადა)

დაიკვირვება წვრილი ნაწლავის შემოგრეხის დროს: სწრაფად მზარდი გამონაჟონი მუცლის ღრუში, მუცლის შებერვა და არაფეკალური ღებინება.

• დიურანის სიმპტომი

დაიკვირვება დაწყებითი ინვაგინაციის დროს: მუცლის კედლის მკვეთრი დაჭიმულობა ნაწლავის მარყუჟის ჩანერგვის ლოკალიზაციიის პროექციაზე.

• ფრიმან-დალის სიმპტომი

ნაწლავთა გაუვალობის დროს: აირებით გადაჭიმულ წვრილ ნაწლავებში რენტგენოლოგიურად განისაზღვრება განივი დახაზულობა ( შეესაბამება კერკრინგის ნაოჭებს).

• განგოლფის სიმპტომი

დაიკვირვება ნაწლავთა გაუვალობის დროს: მოყრუების ხმიანობა მუცლის მცირედ გამობერილ ადგილებში, რაც თავისუფალი სითხის დაგროვებაზე მეტყველებს!

• ჰაინცეს სიმპტომი

რენტგენოლოგიური ნიშანია, მიუთითებს ნაწლავთა მწვავე გაუვალობაზე: განისაზღვრება აირების დაგროვება მსხვილ ნაწლავში - შეესაბამება ვალის სიმტომს.

• ჰირშპრუნგის სიმპტომი

დაიკვირვება ნაწლავთა ინვაგინაციის დროს: უკანა გასავლის სფინქტერების მოდუნებაა.

• ჰოფერის სიმპტომი

ნაწლავური გაუვალობის დროს, აორტის პულსაცია ყველაზე უკეთ შევიწროების ადგილის ზემოთ მოისმინება.

• კივულის სიმპტომი

მსხვილი ნაწლავის გაუვალობის ნიშანია (სიგმური და ბრმა ნაწლავების შემოგრეხის დროს): გადაჭიმულ და გადაბერილ სიგმურ ნაწლავზე განისაზღვრება მეტალური პერკუსიული ხმიანობა.

• კოხერის სიმპტომი

დაიკვირვება ნაწლავთა გაუვალობის დროს: მუცლის წინა კედელზე ზეწოლა და ზეწოლის მყისიერი შეწყვეტა არ იწვევს ტკივილებს.

• კლოიბერის სიმპტომი

ნაწლავური გაუვალობის რენტგენოლოგიური ნიშანია: მუცლის ღრუს მიმოხილვითი რენტგენოსკოპიისას გამოვლინდება სითხის ჰორიზონტალური დონეები და აირის ბუშტულები მათ თავზე!

• ლემანის სიმპტომი

ნაწლავთა ინვაგინაციის რენტგენოლოგიური ნიშანია: ავსების დეფექტს, რომელიც გარს შემოედინება ინვაგინატის თავს, დამახასიათებელი ფორმა აქვს: მიმღებ და ინვაგინირებულ ნაწლავის ცილინდრებს შორის საკონტრასტო ნივთიერების ორი გვერდითი ზოლი.

• მატიეს სიმპტომი

ნაწლავთა სრული გაუვალობის ნიშანია: ჭიპის ზემო მიდამოს სწრაფი პერკუსიის დროს მოისმინება შხეფის ხმიანობა.

• პაირის სიმპტომი

„ორლულა", რომელიც გამოწვეულია ზედმეტად მოძრავი (ჭარბი სიგრძის გამო) განივი კოლინჯის გადაღუნვით მისი დასწვრივ კოლინჯში გადასვლის ადგილას, რის შედეგადაც წარმოიქმნება მახვილი კუთხე და ნაკეცი, რაც აფერხებს შიგთავსის პასაჟს. კლინიკური ნიშნები: ტკივილი მუცელში, რომელიც ირადირებს გულის არეში და მარცხენა საზარდულის არეში; წვის შეგრძნება და შებერვა მარცხენა ფერდქვეშა მიდამოში, ქოშინი და ტკივილი მკერდის ძვლის უკან.

• შიმანის სიმპტომი

ნაწლავური გაუვალობის (ბრმა ნაწლავის შემოგრეხის) ნიშანია: პალპაციისას გამოვლინდება მკვეთრი მტკივნეულობა მარჯვენა თეძოს მიდამოში და „სიცარიელის"არსებობა ბრმა ნაწლავის საპროექციო არეში.

• შლანგეს სიმპტომი 1

ნაწლავების დამბლის ნიშანია: მუცლის მოსმენისას აღინიშნება სრული სიჩუმე („მუნჯი" მუცელი), ჩვეულებრივ დაიკვირვება გაუვალობის დროს.

• შლანგეს სიმპტომი 2

ნაწლავების ხილული პერისტალტიკა ნაწლავთა გაუვალობის დროს!

• შტირლინის სიმპტომი

ნაწლავთა გაუვალობის რენტგენოლოგიური ნიშანია: გადაჭიმულ და დაძაბულ ნაწლავის მარყუჟს შეესაბამება გაზების დაგროვების ზონა თაღების სახით.

• ტევენარის სიმპტომი

წვრილნაწლავოვანი გაუვალობის ნიშანია: მუცელი რბილია, პალპაციისას გამოვლინდება მტკივნეულობა ჭიპის ირგვლივ და განსაკუთრებით ჭიპის ქვემოთ, ორი თითის სიგანეზე შუა ხაზის გასწვრივ. მტკივნეულობის წერტილები შეესაბამება ჯორჯლის ფუძის პროექციას.

• ტილიაკსის სიმპტომი

დაიკვირვება ნაწლავების ინვაგინაციის დროს: ტკივილი მუცელში, ღებინება, ტენეზმები და განავლისა და აირების გამოყოფის შეკავება.

• ტრევისის სიმპტომი

მსხვილნაწლავოვანი გაუვალობის ნიშანია: მსხვილ ნაწლავში სითხის შეყვანის მომენტში, გაუვალობის ადგილზე აუსკულტაციურად განისაზღვრება ყურყური.

 (გამოიყენება მწვავე აპენდიციტის დიაგნოსტირებისთვის)